Ο Κώστας Μπαλάφας, ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους της Ελλάδας, είναι γνωστός περισσότερο για τις φωτογραφίες του από το έπος της ΕΑΜικής αντίστασης.
Έλεγε ο ίδιος: «Όλοι με κατηγόρησαν στην αρχή ότι φωτογραφίζω την αθλιότητα και τη μιζέρια. Δεν έδειχνα σε κανέναν τις φωτογραφίες μου. Πήρα το δικό μου δρόμο, αυτός είμαι. Και νομίζω πως δεν έκανα άσχημα. Το να βγάλεις λίγα χρυσάνθεμα, ακόμα και μια βαρκούλα που κουνιέται, δεν λέει και σπουδαία πράγματα. Εδώ είναι ένας λαός τρανταχτός, που πέρασε δια πυρός και σιδήρου· από το γιαταγάνι του Γιουσούφ αράπη και από το σκοινί του πατρο-Κοσμά. Αυτόν το λαό φωτογραφίζω».
Μετά την απελευθέρωση από τον γερμανικό ζυγό πιάνει δουλειά ως διερμηνέας μιας και γνώριζε καλά αγγλικά, σε μια ομάδα Βρετανών που έκανε αποκαταστάσεις συγκοινωνιών στη ρημαγμένη από τον πόλεμο Ελλάδα. Με τη δουλειά του ταξίδεψε σχεδόν παντού στην επικράτεια, έχοντας πάντα «έτοιμη» τη φωτογραφική μηχανή του.
Μέσα σε αυτό το διάστημα, και χωρίς να είναι ξεκάθαρο πότε ακριβώς, έβγαλε και αρκετές φωτογραφίες στη Μύκονο.
Παραχώρησε όλο το αρχείο του στο μουσείο Μπενάκη, με 15.000 ασπρόμαυρα αρνητικά που καλύπτουν την περίοδο από το 1939 έως και το 2000 και 60 ταινίες μικρού μήκους, με κεντρικό θέμα τα ήθη και τα έθιμα της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας.
Το 2004, σε μία έκδοση των εκδόσεων Ποταμός με το μουσείο Μπενάκη, εκδίδεται το φωτογραφικό λεύκωμα “Τα νησιά”. Στο λεύκωμα αυτό, ο ηπειρώτης φωτογράφος απομονώνει με τον φακό του φωτογραφικές εικόνες από τον κόσμο των νησιών, όπως ο ίδιος τον προσέγγισε ως ταξιδιώτης.
Η προσπάθειά του να αποδώσει μέσα από τις φωτογραφίες του τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου και της κοινωνίας κάθε νησιωτικής ενότητας, βασίστηκε τόσο στο ενδιαφέρον του για τη ζωή των απλών ανθρώπων, όσο και στην αναγνώριση της διαχρονικής αξίας της παράδοσης.
Το νησιωτικό τοπίο και η αρχιτεκτονική του, από την Κέρκυρα ως την Κρήτη και την Κάρπαθο και από τη Λευκάδα ως τις Σποράδες, απεικονίστηκε ανέπαφο από κάθε μεταγενέστερη επέμβαση. Παράλληλα οι νησιώτες απαθανατίστηκαν σε καθημερινές ασχολίες ή κατά την τέλεση παλαιών εθίμων, χωρίς τίποτα να υπονοεί κάποια αλλαγή στον πατροπαράδοτο τρόπο ζωής τους.
Με τις 210 φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στο λεύκωμα ο Κώστας Μπαλάφας στοιχειοθετεί την «εικόνα» των νησιών, όπως ο ίδιος επιθυμεί να την παραδώσει στην αιωνιότητα.
Πηγές: Μουσείο Μπενάκη, atexnos.gr, lefterianews
Περισσότερα άρθρα στην ίδια κατηγορία μπορείτε να δείτε πατώντας εδώ